De komende tijd wil ik het op deze plek gaan hebben over manifesteren. Manifesteren is in, ook in de coaching- en counselingpraktijk. Je hoeft maar een willekeurige boekhandel in te lopen of je ziet wel een aantal boeken liggen die over manifesteren gaan. Met de onvermijdelijke bijbehorende manifestatiedagboeken. Men zegt dat de rage ooit is begonnen met de ‘What the bleep do we know’ boeken en film waarin wensdenken op een handige manier is gelinkt met de kwantummechanica. Maar wie het genre wat beter bestudeert, komt erachter dat het een stuk ouder is. Zo was Neville Goddard er begin vorige eeuw al druk mee. En zo is er ook het vermaarde boek ‘The Kybalion’ (pdf) dat dateert van rond 1908. Maar goed, wat is ‘manifesteren’ en werkt het ook echt?

Wat is manifesteren?

Manifesteren betekent in wezen niks anders dan ‘je dromen waarmaken’, oftewel de werkelijkheid creëren die je wilt. Oudere manifestatieboeken zoals die van Goddard of The Kybalion doen daarbij een beroep op oude Bijbelse en Hermetische teksten die zouden beschrijven dat, en hoe, dat mogelijk is. De nieuwere appelleren aan de kwantummechanica. Beide hebben als uitgangspunt dat we niet in een materiele werkelijkheid leven maar in een mentale. Wat op ons overkomt als een materiële werkelijkheid is een gevolg van ons denken. En het is dan ook daar waar het manifesteren begint: in het denken. Het idee is dan dat dat denken tot uiting komt in de werkelijkheid. Oftewel: de gedachte manifesteert zich in de materie. En: goede gedachten creëren goede omstandigheden in de werkelijkheid, en kwade gedachten kwade.

Oude wijsheid

De ideeën achter het manifesteren zijn zoals gezegd al zeer oud. Er is daarin een lijn te herkennen die loopt van het oude Hermetische denken, via het Christelijke denken van Goddard naar de moderne ideeën van Carl Jung. Daarbij gaat het om een soort van ‘psycho-filosofische’ stroming die de werkelijkheid in relatie tot de menselijke psyche tracht te doorgronden. Die filosofie heeft een extra dimensie gekregen door de moderne inzichten van de kwantumfysica, hetgeen bijvoorbeeld tot uiting komt in de ideeënuitwisseling tussen Carl Jung en de fysicus Wolfgang Pauli en de ideeën van de fysicus Erwin Schrödinger (zie zijn boek ‘My view of the world’). In het denken van Carl Jung staat de (manifesterende) projectie van het (onderbewuste) denken op de materiële werkelijkheid centraal. De begin 20e eeuwse ontdekkingen in de kwantumfysica, waarin de bewuste mens schijnbaar invloed heeft op materiële processen, lijken de ideeën van Jung te ondersteunen.

Populaire cultuur

Manifesteren is razend populair geworden. Dat komt vooral doordat de populaire cultuur er een soort tovenarij van heeft gemaakt. Op het internet barst het van de goeroes die de mensen wijsmaken dat ze a la Guus Geluk met hun handen naar boven geopend over straat moeten lopen in de verwachting dat het geld zal regenen. Het advies daarbij is om daar keihard in te geloven. Want hoe serieuzer je erin gelooft, des te sneller zal het geld regenen. De meeste mensen haken na drie pogingen teleurgesteld af terwijl ze zich schamen voor hun naïviteit. Natuurlijk regent het geen geld!

Maar…

Toch zit er meer waarheid in de manifestatiefilosofie dan je op het eerste gezicht zou denken. Nee, niet qua geld, dure sportauto’s of loterijen winnen. Maar qua, zoals Carl Jung het noemde , ‘individuatie’. Laat ik het zo zeggen: niemand ambieert zelf daadwerkelijk een zak geld, een sportauto en een grote bungalow. Het is de maatschappij en de sociale wenselijkheid die je dat doen ambiëren. Wat je werkelijk zelf ambieert, weet je pas als je jezelf waarlijk kent. En daarin schuilt de waarde van de manifestatiefilosofie.
We gaan het er de komende tijd over hebben!